Buhenvaldakı muzeydə bir əsirin güllə dəymiş ürəyi spirtin içərisində saxlanılır.
Bir muzey var Buhenvalda –
Nələr gördüm, orda nələr…
Vərəqlənir faciələr.
Dillə desəm dilim yanar,
Cürət edib yazammıram,
Qələm tutan əlim yanar.
Burda dərdim ümman oldu,
Heç bilmirəm necə gəzəm?
Sanki nitqim tutulubdur,
Həmdəmim dərd, sirdaşım qəm!
Vitrinlərdə qız-gəlinin
Hörükləri, saçları var.
Sahibləri çoxdan ölüb,
Buhenvalda saçlar yaşar.
Görün neçə insan soyub
Əl çantası düzəldiblər?
Hələ sağkən əsirlərin
Ağzından çıxarılıb
Muzeydəki qızıl dişlər.
Gözəllərin sümüyündən
Hazırlanan stolüstü lampaya bax!
Örtüyünü bir gəlinin
Bədənindən soyub bəlkə
Qan hərisi, faşist alçaq.
Bu da qadın əlcəyidir,
Onun üçün sevən bir gənc
Diri-diri soyulubdur.
Faşistlərə nifrət rəmzi –
Muzeylərə qoyulubdur.
Ağaclardan düzəldilmiş
Ağır əsir başmaqları.
Cırım-cındır paltarları.
İnsanları bu dəmirlə
Döyən zaman
Eseslərin ağrıyıbmı
Daş ürəyi, qəlbi barı?
Şuşə qabda saxlanılan
Yaralanmış ürəyə bax.
Güllə dəymiş məhəbbətə,
Güllə dəymiş arzulara,
Yaralanmış diləyə bax!
Axı, ürək görsənməyir,
Axı, ürək sinədədir?
Görən kimin od köksündən
Çıxarılıb?
Muzey nədir, ürək nədir?
Buhenvalda məskən salıb
Faciələr, ağrı, acı,
Saxlanılır krematori,
Bax, bu da qaz kamerası.
Eksponat dar ağacı!
Burda, cərrah otağında
Əsirlərin sinəsini
Parçalayıb ürəyini
Çıxarıblar.
Baxın, cərrah alətinin
Üzərində qan izi var!
Bu, boyölçən, bu da xərək!
İnsan oğlu sinəsinə
Ürəyinin əvəzinə
Daş bağlaya burda gərək!
1983